Psychedelica bij chronische pijn: EenVandaag

Psychedelica bij chronische pijn: in hoeverre werkt dat al goed als pijnstiller? Vrijdag 10 maart 2023 was er aandacht voor chronische pijn in de uitzending van EenVandaag. Dat is behoorlijk uniek! Want zo vaak besteden de reguliere media nog geen aandacht aan deze ziekte. In de uitzending aandacht voor onderzoek naar de inzet van psychedelica bij chronische pijn. Lees over de ervaring van twee patiënten én wat Minister Kuipers en de Tweede Kamer hiervan vinden.

Je bent nu in de Keuzewijzer van PijnstadWelkom! De keuzewijzer geeft je grip op welke behandelingen er rondom pijn nu allemaal zijn. Pijn kan je bio-, psycho-, sociaal en spiritueel benaderen, en daarbinnen zijn allerlei behandelingen mogelijk.

2 miljoen Nederlanders…

EenVandaag start het item met de melding dat twee miljoen Nederlanders last hebben van chronische pijn.

Volgens de meest recente statistieken bekend bij de LPO is dat zelfs nog ‘iets’ meer: al haast drie miljoen. Maar goed, hoe dan ook is de impact van deze ziekte groot.

Pijnstillers en reguliere pijnbehandelingen helpen niet of nauwelijks, aldus EenVandaag. Een nieuwe mogelijke ‘behandeling’ biedt hoop: in de vorm van psychedelische drugs, zoals: ketamine, LSD of paddo’s. Toch is eerst meer onderzoek nodig.

In de uitzending komen twee pijnpatiënten aan het woord:

  • Wilma Uljé-Groenendijk, die een dubbele hernia kreeg. Zij probeerde ketamine uit, bij jongeren vooral bekend als ‘party-drug’. Een prettige, hallucinerende werking, zo ervaarde Wilma dit middel. Ze kreeg het toegediend in een pijnkliniek. Helaas werd Wilma vrij snel na de behandeling enorm ziek: een onrustige maag, sterk depressieve gevoelens en een juist exploderende pijn. Dat hield weken aan. Wilma had niet het gevoel dat de pijnkliniek in de nazorg-fase openstond voor haar negatieve ervaringen. “Het enige wat men zei was ‘dat hebben we nog nóóit gehoord’.”
  • Wilma Heeres, die onverklaarbare pijn in haar benen heeft, en ook MS. Ook Wilma probeerde ketamine. Ze kreeg een spuit in de buurt van haar stuitje, omdat Wilma veel last ervaart bij het zitten. Het resultaat? Minder pijn. Maar helaas, alleen voor een korte periode.

Meer onderzoek is nodig

Joost Breeksema, onderzoeker psychedelica bij het UMCG geeft toe: dit werkt niet bij alle pijnpatiënten op de manier waarop je hoopt dat het werkt. Meer onderzoek is hard nodig om te achterhalen bij welke patiëntgroepen deze psychedelica wel, minder en niet goed werken. En hoe je mensen tijdens de toediening zo goed mogelijk begeleidt.

Psychedelica zijn geen wondermiddelen die alleen maar positieve ervaringen opwekken. Goede begeleiding van pijnpatiënten is cruciaal. Bijna iedere dag ontvangen we wel ervaringen van pijnpatiënten die alles al hebben geprobeerd en ten einde raad bij psychedelica uitkomen.

Joost Breeksema, EenVandaag

Ook minister Ernst Kuipers komt in de uitzending aan het woord. Hij bevestigt dat het onderzoek naar de inzet van psychedelica als pijnbestrijder nog in de kinderschoenen staat. “De middelen kennen we al heel lang, maar de inzet in de medische hoek is nog maar zeer kort. Voor een deel van de pijnpatiënten werkt het goed, maar er is nog veel onbekend.” Minister Kuipers pleitte op een UMCG seminar naar de inzet van psychedelica dan ook voor méér onderzoek.

Eerste studies zijn veelbelovend. Een experiment van de UM, Universiteit Maastricht, laat bijvoorbeeld zien dat LSD écht kan helpen tegen de pijn. En toegediend in een zogenaamde microdosis geeft het geen hallucinaties.

Als er een pijnstiller gevonden kan worden die chronische pijn ‘onder controle’ kan houden: fantastisch! Daar zijn héél veel pijnpatiënten bij gebaat. Maar door de jaren heen is er wel vaker geroepen dat er een doorbraak zou zijn.

Wilma Heeres, pijnpatiënte

Joost Breeksema van UMCG denkt niet dat het onderzoek uiteindelijk zal leiden tot ‘dé wonderpil’. Wil je psychedelica zorgvuldig inzetten richting pijnpatiënten, dan is een goede begeleiding juist heel belangrijk.

Pijnstad brengt het samen, op één online platform

Voor wie wil leren omgaan met pijn in het dagelijks leven wordt door de Landelijke Pijn Organisatie ‘Pijnstad‘ ontwikkelt. Pijnstad geeft de patiënt straks grip, met valide informatie, ervaringskennis, keuzehulp, lotgenotencontact en zelfmanagement tools centraal op één online platform. Bijvoorbeeld de zelfmanagement training van Stichting Pijn-Hoop, die in de uitzending in beeld komt, zou prima een plek kunnen krijgen binnen de Pijnstad. Doel is om anders te leren kijken naar en omgaan met de pijn. ‘Iets doen wat je ontzettend leuk vindt’ is de tip van Wilma Heeres: ‘dan ben je even niet bezig met je pijn, juist dat leidt af’.

Ook Tweede Kamer toont interesse

Ook bij de Tweede Kamer, bij monde van D66’er Wieke Paulusma (oud pijnverpleegkundige), is het besef van de impact van chronische pijn aan het doordringen.

Als je alles al hebt geprobeerd en niets helpt tegen die verlammende pijn, dan word je wanhopig -sta je met je rug tegen de muur. Het gebruik van psychedelica geeft juist ‘ruimte’, als een soort reset voor je lichaam. Daardoor kan je beter met je pijn omgaan, of wordt het zelfs minder.

Wieke Paulusma

Toch kan het nog jaren duren voordat psychedelica écht kunnen worden ingezet voor chronische pijn. Minister Kuipers heeft beloofd ’te gaan kijken naar meer onderzoeksmogelijkheden’.

Een groeiend aantal patiënten zoekt ondertussen zijn heil bij al dan niet zelf geproduceerde wietolie, zo sluit de uitzending af bij monde van Wilma Uljé-Groenendijk.

Psychedelica bij chronische pijn: uitzending terugkijken?

De uitzending over chronische pijn in EenVandaag is terug te kijken via je tv provider of sites als uitzendinggemist, NPOstart. Kies voor de uitzending van vrijdag 10-03-2023, die begint om 18:17 (tijdstip item: minuut 07:46-15:50)

Item chronische pijn in EenVandaag

Ervaring delen over de inzet van psychedelica bij chronische pijn?

Heb jij ervaringen met het gebruik van wietolie, LSD, ketamine, paddo’s of soortgelijke middelen? De LPO stimuleert de uitwisseling tussen pijnpatiënten en hun naasten van ervaringen, via de Community van Pijnstad.

Ben jij (pijn)behandelaar, arts, verpleegkundige of anderszins als professional betrokken bij pijn? En wil je je visie op deze informatie geven? Je bent meer dan welkom! Neem contact op en stuur je reactie op dit artikel in. Jouw visie kan dienen ter aanvulling, nuancering of duiding van de informatie in het Informatiecentrum en de Keuzewijzer(s) van Pijnstad.

Input: er is meer dan alleen ‘bio’

Op LinkedIn lazen we meerdere reacties van behandelaren die aangeven dat chronische pijn in de uitzending toch nog vooral biomedisch wordt benaderd: er móet een medicijn komen dat écht gaat helpen, als ‘alles oplosser’. Terwijl er natuurlijk ook psychologische, sociale en spirituele (o.a. zingeving) factoren van invloed zijn bij pijnklachten die aanhouden. Goed punt!

Anderen gaven aan dat men ‘eigen regie/zelfmanagement’ en aandacht voor het ‘zelfhelend vermogen’ van het lichaam miste in de uitzending, dat de eenzijdige blik op medicatie juist meer gericht is op ‘oplappen’. De oplossing voor chronische pijnklachten moet juist in de mens zelf worden gevonden, niet bij externen of bij bijvoorbeeld medicatie. En daarmee wordt in de uitzending eigenlijk juist een verkeerd signaal afgegeven aan mensen met aanhoudende pijn.


De informatie in Pijnstad op www.landelijkepijnorganisatie.nl en www.pijnstad.nl is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden, bijvoorbeeld om je in te lezen voordat je naar een arts of behandelaar gaat. De inhoud is dan ook niet bedoeld als c.q. ter vervanging van professioneel medisch advies bij klachten, of ter voorkoming daarvan.