Top-10 wensen behandelaren m.b.t. hun pijnpatiënt

Al eerder maakten we, op basis van een peiling in de besloten Facebookgroep Chronische Pijn Community LPO, een Top-10 van ‘wensen’ van pijnpatiënten ten aanzien van hun pijnbehandeling.

Maar wat gebeurt er als we de vraag omdraaien? Wat zijn ‘wensen’, of ‘verlangens’, van behandelaren als zij aan de slag gaan met iemand die aanhoudende pijnklachten heeft?

We gingen opnieuw aan de slag; hieronder het resultaat.

Beste pijnpatiënt, wil je alsjeblieft………. 

1. …ervoor openstaan om lichamelijk en/ of mentaal ongemak te verdragen op korte termijn, om op langere termijn te bereiken wat waardevol is?
2. …zorgvuldig omgaan met mijn beperkte tijd? Bijvoorbeeld: op tijd komen* op je afspraak of tijdig afzeggen als je niet beschikbaar bent, zodat ik een andere cliënt in jouw tijd kan begeleiden.
3. …openstaan voor het idee dat ik lang niet alle antwoorden op je vragen heb, dat ik liever samen met jou op zoek ga naar openstaande vragen en mogelijke antwoordrichtingen? Dat ik je wil coachen en begeleiden, i.p.v. ‘van de pijn af helpen’.   
4. …motivatie én geduld hebben bij het trainen van nieuwe vaardigheden en bewegingen? Bij chronische pijn is er geen ‘quick fix’; nieuwe vaardigheden moeten inslijten…dat kost tijd en vraagt om een actieve houding vanuit mij én jou. 
In het verlengde hiervan geeft Louis Zantema (Reducept) aan: “Wanneer je meer over pijn leert, zul je ook zien dat je dingen doet of deed die de pijn mogelijk in stand hebben gehouden, of zelfs verergerd. Het is erg moeilijk, maar wel dapper, om dan niet jezelf de schuld hiervan te geven. Tegelijkertijd betekent het een verandering: met de nieuwe kennis je leven veranderen met de hoop dat de pijn mee gaat bewegen in deze verandering.”
5. …je realiseren dat veel van de behoeften, die je als pijnpatiënt hebt, óók gelden voor mij als pijnbehandelaar? Ook ik wil graag werken in een veilige omgeving, waarin we wederzijds respectvol communiceren en naar elkaar luisteren. En ook ik heb wel eens een ‘mindere dag’. Daarin verschillen we niet van elkaar.   
6.  …begrip hebben voor het feit dat ook ik nog lerende ben op het gebied van (kennis over) chronische pijn? Het vakgebied ‘chronische pijn’ is nog jong en de ontwikkelingen gaan soms snel.  
7. …open, eerlijk en transparant zijn en betrokken deelnemen aan je behandeling? En als je iets niet wil proberen, geef dit dan aan. Dan kunnen we samen op zoek naar een compromis/alternatief. Dat vind ik veel fijner dan wanneer je zegt dat je iets gaat doen… maar het dan niet daadwerkelijk doet.  
8. …bereid zijn om je eigen grenzen te leren ontdekken en er -onder mijn begeleiding- overheen te stappen**? Onderschat het niet, dat is zéker een proces!   
9. … ook mij feedback geven? Vind je een bepaalde benadering, oefening of uitleg niet prettig? Begrijp je zaken niet? Deel het! Of gewoon…vertel me hoe je de behandeling ervaart. Als behandelaar ben ik natuurlijk ook een mens die altijd blijft leren…dus voel je vooral vrij om me daarbij te helpen.  
10. …mij helpen te ontdekken hoe jij graag leert of nieuwe vaardigheden wilt opdoen? Ik kies graag voor een manier die aansluit op hoe jij graag nieuwe informatie tot je neemt. Want dan blijft e.e.a. vaak veel beter ‘hangen’!   

* Een van de behandelaren nuanceert dit. Hij geeft aan: “Ik heb er wel begrip voor als mensen te laat zijn; dat hoort soms bij het pijn lijden. Natuurlijk maak ik het bespreekbaar als iemand regelmatig niet komt opdagen zonder heldere reden, maar ik oordeel op dit thema niet te snel.” 

** Louis Zantema, Reducept: “Ik heb mensen met ernstige klachten, neurostimulators, langdurig opiaatgebruik en zelfs bedlegerige mensen extreme vooruitgang zien maken door te omarmen dat je psychologie een fundamentele rol speelt bij elke pijn – of deze acuut of chronisch is.”

Hoe kwam deze top 10 wensen van ‘behandelaren chronische pijn’ tot stand?

Dit keer vergaarden we input vanuit o.a. een peiling op LinkedIn onder pijnbehandelaren en vanuit persoonlijk contact tussen LPO vrijwilligers en pijncoaches, artsen en behandelaren. Hen werd telkens gevraagd hoe zij het liefst samenwerken met hun patiënt/cliënt in de behandeling. Welke ‘wensen’ ze hebben t.a.v. wat die patiënt doet, of juist niet doet. Alle reacties werden netjes gerubriceerd, soms net iets anders verwoord zodat ze konden worden samengevoegd.

We hopen dat zowel de Top-10 van pijnpatiënten als deze Top-10 van pijnbehandelaren wederzijds inzicht biedt in hoe goed kan worden samengewerkt. Zodat behandeldoelen worden behaald op een manier die prettig is voor zowel de patiënt als de behandelaar.

Ik vind het fijn om de cliënt en mijzelf als ’team’ te zien, dat SAMEN de behandeling vormgeeft. Ga dus als therapeut eerst eens náást je cliënt staan. Begrijp hoe de cliënt gekomen is waar hij/zij nu is.

Pijnbehandelaar

Een nuance bij deze Top-10

Eén behandelaar, die ook de hierboven benoemde vragen krijgt voorgelegd, benoemt geen “wensen ten aanzien van zijn cliënten”, maar geeft het volgende retour:

“Het is eigenlijk ironisch als ik als therapeut bedenk wat “de ideale patiënt” zou zijn. Over het algemeen hebben wij als therapeuten dezelfde behoeften als patiënten. Dus veel van de punten die de patiënten eerder benoemden, zouden naar mijn mening één op één kunnen worden overgenomen in een Top-10 van wensen van behandelaren.

We worden als behandelaren nog steeds opgeleid volgens een relatief oud model, waarbij de therapeut wordt gezien als degene die vragen beantwoordt (de ‘helper’) en de patiënt als degene die vragen stelt. Terwijl naar mijn idee juist een goede samenwerking op de eerste plaats staat. Dit vereist betrokkenheid en bereidheid van beide kanten.

Natuurlijk zijn er ook grenzen, zowel persoonlijke grenzen als grenzen op het gebied van kennis. De therapeut moet zich veilig voelen, maar mag zijn eigen belangen niet boven die van de patiënt stellen.”

Dit sluit eigenlijk aan op de in de Top-10 vermelde punten 3, 5, 6, 9 en 10.

Waar zien we overlap tussen wensen van pijnpatiënten en hun behandelaren?

Nu we zowel de ‘wensen’ van de pijnpatiënten én pijnbehandelaren kennen, is het interessant te kijken waar overlap zit.

  • Goed luisteren. Zowel de patiënten als de behandelaren benoemen dit thema. Een patiënt wil gehoord worden, een behandelaar wil juist open en eerlijke input krijgen van de patiënt. Een goede behandelaar stelt veel vragen én luistert goed, ook tussen de regels door. Want, zo geven de behandelaren aan, ‘juist die input helpt in de behandeling’.

Als je oprecht naar iemand luistert krijg je véél meer te horen. Soms zitten daar voor de behandeling essentiële zaken tussen, die je zonder goed te luisteren niet op tafel had gekregen.

Pijnbehandelaar
  • Emoties en Inleven. De patiënten vragen om begrip voor -soms heftige- emoties. De behandelaren geven aan het liefst ‘een eerlijke, open en transparante’ patiënt te zien. Niet iemand die zich achter een muur of rookgordijn verstopt, maar die eerlijk is over de pijn en wat dat met hem of haar doet.
  • Zingeving. De patiënten zoeken naar hulp bij dat wat ze graag weer zouden willen doen, eventueel met kleinere tussenstappen. De behandelaren zetten in op toewerken naar een leven volgens de voor de patiënt belangrijke waarden. Beide raken aan elkaar, met ‘zingeving’ en ‘waarden’ als overlappend thema.

De patiënten zoeken duidelijk ook erkenning voor en hulp bij het feit dat niet alleen zijzelf, maar ook hun omgeving, relaties, werk e.a. getroffen worden door de aanhoudende pijnklachten. Dat is een thema dat nog lang niet in alle behandelingen écht aandacht krijgt, meer dan ‘een partneruurtje’.

De behandelaren zoeken juist ook erkenning voor het feit dat zij nog lang niet alles weten over chronische pijn. Dat het vakgebied zich voortdurend ontwikkelt en dat zij -als mens- ook fouten kunnen maken of nog moeten leren.

Als patiënt meepraten over chronische pijn?

Heb jij zelf aanhoudende pijnklachten, of ben je partner van iemand met dergelijke klachten? Wil je ook meepraten en ervaringen uitwisselen met mensen die ook dagelijks pijn ervaren? Meedoen met discussies over thema’s rondom pijn? Uitgenodigd worden voor (kleine) onderzoekjes over pijn, pijnbehandelingen en pijnzorg?

In de (besloten) Community van de LPO op Facebook wisselen al enkele duizenden mensen iedere dag van gedachten over hun pijn. Wees welkom!

Als behandelaar meepraten over chronische pijn?

De Landelijke Pijn Organisatie is actief op LinkedIn. Daar kun je de LPO volgen, reageren op berichten die worden geplaatst of een bericht sturen. Natuurlijk kun je ook via deze website contact opnemen met LPO.

Beste cliënt…durf je ook te lachen met mij? Die behoefte om ‘humor’ en ‘relativering’ in te zetten in een soms intensieve behandeling voel ik sterk. Het relativeert af en toe…zonder iets af te willen doen aan de impact van de pijn op jouw huidige leven.

Pijnbehandelaar